ΟΙ 70 ΚΟΡΥΦΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΑΙΚΤΕΣ ΣΤΟ ΠΡΑΣΙΝΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΚΟ ΑΙΩΝΑ

                                 ΜΙΑ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ

ΤΟΥ Γ. ΛΙΒΕΡΗ

          Στους 700 και πλέον Έλληνες παίκτες που έπαιξαν στην Α’  ομάδα του Παναθηναϊκού από το 1908 μέχρι το 2011 είναι πολύ δύσκολο να επιλέξεις τους 70 καλύτερους και ακόμη δυσκολότερο να τους τοποθετήσεις σε μια αξιολογική σειρά. Όμως με βάση το ταλέντο τους, τη διάρκεια της καριέρας τους, την προσφορά τους, την επιλογή τους στην Εθνική Ομάδα, την προσήλωσή τους, το ήθος τους και ασφαλώς με βάση τις προσωπικές εκτιμήσεις είναι δυνατόν να τους ξεχωρίσεις και να τους κατατάξεις. Βεβαίως μια ποικιλία γνώμης θα υπάρχει, με δεδομένο ότι οι εκλεκτοί είναι τα είδωλά μας και στις περιπτώσεις αυτές η ανθολόγηση είναι κάτι το τελείως υποκειμενικό που στηρίζεται στην εκτίμηση του ποδοσφαιρικού ενστίκτου, την ιστοριογραφία και τη συλλογή λεπτομερειών.

          Μόνο μια ιδιαίτερη αναφορά υποχρεωτικά πρέπει να γίνει, σε δυο μεγάλους παίκτες οι οποίοι ακολούθως απέκτησαν ελληνικό διαβατήριο. Τους Χρίστοφ Βαζέχα και Χουάν Ραμόν Ρότσα. Και άλλοι λάβανε την ελληνική υπηκοότητα. Αλλά αυτοί ξεχωρίζουν. Ο Χουάν Ραμόν Ρότσα έπαιξε την περίοδο 1980 – 1989. Το 1986 απέκτησε διαβατήριο και το 1988 υπηρέτησε κανονικά τη στρατιωτική του θητεία. Αγωνίσθηκε ως μέσος σε 226 παιχνίδια και πέτυχε 12 γκολ. Ο Χρίστοφ Βαζέχα αγωνίσθηκε την περίοδο 1990 – 2005 σε 390 ματς και πέτυχε 244 γκολ, επιδόσεις που τον φέρνουν στην κορυφή. Ο Βαζέχα εξαγόρασε τη στρατιωτική του θητεία.

          Και τώρα οι καλύτεροι Έλληνες όλων των εποχών.

          ΜΙΜΗΣ ΔΟΜΑΖΟΣ: 

Στρατηγός εκ γενετής. Αθηναίος από τα προσφυγικά των Αμπελοκήπων. Έπαιξε μπάλα από το 1952 στην Άμυνα σε ηλικία 11 ετών (γενν. το 1941) και 17 ετών (1958) στον Παναθηναϊκό και αμέσως στην Εθνική. Το παιχνίδι του ουσιαστικό και εντυπωσιακό. Η ασίστ του (τότε μοίρασμα) μοναδική και η πάσα του «πάρε βάλε». Μικρόσωμος αλλά διαβολεμένος. Αρχικά έπαιξε εξτρέμ, αλλά τελικά προχώρησε προς το κέντρο. Στο Σύλλογο έπαιξε 1958 – 1978 και ξανά 1980. Στην Εθνική 50 φορές 1959 – 80 με πρώτη παρουσία στις 2/12/59 στον αγώνα Ελλάς – Δανία. Στην Α’  Εθνική είναι πρώτος Έλληνας με 504 συμμετοχές στον ΠΑΟ αλλά και 32 στην ΑΕΚ. Επίσης στην Α’  Εθνική ήταν τρίτος σκόρερ με 134 τέρματα, μετά τους Βαζέχα (244) και Αντωνιάδη (180). Βεβαίως μέλος της ομάδας του Γουέμπλεϋ και του Μοντεβιδέο. Αποχαιρέτησε την Εθνική Ομάδα στις 11/11/80 στο παιχνίδι με την Αυστραλία 3 – 3. Με τον Παναθηναϊκό έπαιξε για τελευταία φορά στις 31/8/1984 στο ΟΑΚΑ στο ματς ΠΑΟ – Μπόκα Τζούνιορς 2 – 3 παρουσία 50.000 θεατών. Αντικαταστάθηκε στο 78’ από τον Σπύρο Λιβαθηνό.

          ΜΗΤΣΟΣ ΜΠΑΛΤΑΣΗΣ: Το «Λιοντάρι» και ο σκόρερ του Παναθηναϊκού με 106 γκολ την περίοδο 1929 – 1940 (55 στο Πρωτάθλημα) που έπαιζε στην ομάδα. Με τον αδελφό του Κώστα δημιούργησε την εποχή των «Μπαλτάσηδων». Ήταν κυνηγός – βομβαρδιστής με γενναίο παιχνίδι που συχνά – πυκνά του στοίχιζε τραυματισμό, με σοβαρές περιπτώσεις, μερικές των οποίων του δημιούργησαν μόνιμες καταστάσεις στα νεφρά, την σπονδυλική στήλη και το χέρι. Γεννήθηκε το 1913 και έπαιξε στην Εθνική Ομάδα 7 φορές στην περίοδο 1930 – 33.

          ΤΑΚΗΣ ΛΟΥΚΑΝΙΔΗΣ:

 Γεν. το 1937 στο Παρανέστι της Δράμας και μεγάλωσε στο ορφανοτροφείο της πόλης, μέχρι να γίνει ποδοσφαιριστής τον φώναζαν Νεοτάκη. Το 1952 πρωτόπαιξε στην ΑΕΚ Κομοτινής, το 1954 μεταπήδησε στη Δόξα και το 1958 στην Εθνική (και άλλες 23 φορές) για να βρεθεί στις 20/12/61 στον ΑΠΟΕ Λευκωσίας στη δαιδαλώδη διαδρομή του προς τον Παναθηναϊκό. Υπήρξε για 7 χρόνια ο πλέον «all - round» Ευρωπαίος παίκτης μέχρι το 1968 που αποχώρησε. Με άψογο στυλ και αποτελεσματικότητα έπαιξε σε όλες τις θέσεις. Ακόμη και τερματοφύλακας. Αγαπούσε τη μπάλα σε όλες τις μορφές της, όσο και τη ζωή.

          ΑΓΓΕΛΟΣ ΜΕΣΣΑΡΗΣ: (1910 – 1978). Ποδοσφαιρικό φαινόμενο. Γεννήθηκε στο Κέιπ Τάουν της Νοτίου Αφρικής το 1910 από γονείς Κεφαλλονίτες.  Επέστρεψαν στην Ελλάδα το 1924, το 1927 πρωτόπαιξε στο Γουδή και το 1928 γράφτηκε στον Παναθηναϊκό, όπου έφερε μια τεχνική επανάσταση με το άψογο κοντρόλ του και τις αγωνιστικές εμπνεύσεις του μέσα στο παιχνίδι. Έπαιξε μόλις 4 χρόνια (1928 – 31) αλλά σημείωσε 38 γκολ. Κλήθηκε 4 φορές στην Εθνική Ομάδα (1929 – 31). Για κάποιο ανεξήγητο λόγο, παραμένει μυστήριο μέχρι σήμερα, αιφνίδια το 1932 αποχώρησε οριστικά της ενεργού δράσης, μετά από 53 γκολ σε 23 αγώνες. Ίσως κάπου, κάπως δυσαρεστήθηκε καθώς ήταν ευγενικός χαρακτήρας. Παρέμεινε φιλικός και κοινωνικός. Εργαζόταν στο Τεχνικό Γραφείο Δοξιάδη.

          ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΑΡΑΒΑΚΟΣ:

 Ο «μικρός» επιθετικός. Ίσως επειδή ήταν μικρόσωμος και σε αντιδιαστολή με τον πατέρα του (Θανάση), ο οποίος επίσης ήταν παίκτης του ΠΓΣΣ. Γεννημένος το 1961 στην Αθήνα, 5 φορές αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ της Α’  Εθνικής (1985,86,87,91,92). Έπαιξε στον Παναθηναϊκό 1985 – 94 και 97. Στην Εθνική κλήθηκε 78 φορές την περίοδο 1982 - 94 και σημείωσε 22 γκολ. Στον Παναθηναϊκό είχε 254 συμμετοχές στην Α’  Εθνική και 128 γκολ που τον φέρνουν 4^ο στην ιστορία του Συλλόγου μετά τους Βαζέχα – Αντωνιάδη – Δομάζο.

          ΜΙΜΗΣ ΠΙΕΡΡΑΚΟΣ: Ο αγαπημένος επιθετικός «Μπρακ». Γενν. το 1906. Έπαιξε ως έξω αριστερά την περίοδο 1928 – 34 και σημείωσε 42 τέρματα (22 στο πρωτάθλημα), ενώ στην Εθνική κλήθηκε 4 φορές στην περίοδο 1931 – 33. Ο Πιερράκος υπήρξε μια ηρωική πολεμική μορφή. Άφησε την τελευταία του πνοή το 1941 στον Πόγραδετς της Αλβανίας. Το 1950 βρέθηκε ο τάφος του και έγινε στις 19/11, του ίδιου έτους, η μετακομιδή των οστών του, στην αγαπημένη του Αθήνα, από τους Μιχαήλ Παπάζογλου, Οδυσσέα Τσούτσο και Τάκη Τριανταφύλλη. Ενταφιάσθηκε στο Νεκροταφείο Ζωγράφου.

          ΣΠΥΡΟΣ ΥΠΟΦΑΝΤΗΣ: Γενν. Στην Αθήνα το 1909. Ποδοσφαιρική φυσιογνωμία ολκής. Έπαιξε αριστερά στο κέντρο και στην επίθεση (1926 – 1937). 10 φορές κλήθηκε στην Εθνική Ομάδα (1930 – 33). Στις 27/12/1944 στη διάρκεια των Δεκεμβριανών γεγονότων στην Αθήνα αδέσποτος όλμος σκότωσε την αδελφή του, το γαμπρό του, το παιδί τους και την υπηρεσία τους, ενώ ο ίδιος έμεινε ανάπηρος στο αριστερό του πόδι.

          ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΛΑΦΑΤΗΣ: 

(1890 – 1964). Ο ιδρυτής του Παναθηναϊκού, γενν. στα Εξάρχεια και υπήρξε αθλητής Στίβου, του ΕΓΣ και ΠΓΣ με διακρίσεις. Ανήσυχο πνεύμα  ενθουσιάστηκε με το Ποδόσφαιρο. Το 1906 στους Μεσο – Ολυμπιακούς της Αθήνας. Το 1908 με τον αδελφό του Αλέξανδρο ίδρυσαν το Σύλλογο. Έπαιζαν αμφότεροι αμυντικοί μέχρι το 1923. Ο Γεώργιος κλήθηκε 5 φορές στην Εθνική Ελλάδος (1919 – 1921). Το Πανεπιστήμιο και ο βαθμός του στο Πολεμικό Ναυτικό πρόσκαιρα τον απομάκρυναν, αλλά το 1919 συμμετείχε και ήταν Αρχηγός της Εθνικής Ενόπλων στους Πανσυμμαχικούς των Παρισίων. Εκεί συγκέντρωσε ποδοσφαιρικό υλικό, ενώ πήρε και τους επίσημους «Κανονισμούς Παιδιάς», όπως και αυτούς κατασκευής γηπέδων. Με βάση αυτά άρχισε να λειτουργεί μετά λίγα χρόνια η Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία (ΕΠΟ). Επίσης έφερε από το Παρίσι στην Ελλάδα και τους πρώτους επίσημους κανονισμούς μπάσκετ και βόλεϊ.

          ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ: (1896 – 1980) Η αγωνιστική πλευρά του Πατριάρχη του Παναθηναϊκού. Γεννήθηκε στη Βουλγαρία και αγάπησε τον Αθλητισμό στην Ροβέρτειο Σχολή της Πόλης. Ήρθε στην Αθήνα το 1914 και άρχισε να παίζει ποδόσφαιρο το 1916. Το 1920 στην Αμβέρσα μετείχε των Ολυμπιακών Αγώνων στο Ποδόσφαιρο και στο Δέκαθλο. Ήταν αμυντικός και έπαιζε μέχρι το 1928. Ταυτόχρονα ήταν αθλητής Στίβου, ενώ μετά το 1928 έπαιζε μόνο Μπάσκετ, καθώς από τη χρονιά εκείνη είχε εκλεγεί Πρόεδρος της Ελληνικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας. Ήδη από το 1917 είχε εμπλακεί στα διοικητικά του Παναθηναϊκού. Όταν σταμάτησε το Μπάσκετ μετείχε σε αγώνες αυτοκινήτου έως και την μεταπολεμική περίοδο. Ίδρυσε το Ράλλυ Ακρόπολις.

          ΛΟΥΚΑΣ ΠΑΝΟΥΡΓΙΑΣ: (1890 – 1981) Ένας ακόμη από τους ελάχιστους μεγάλους παίκτες που έγινε και σημαντικός ποδοσφαιρικός παράγοντας. Θα δούμε την αγωνιστική του πλευρά. Από τις αλάνες της Λιβαδειάς το 1911 στον Παναθηναϊκό. Έπαιξε στην Α΄ ομάδα (1919 – 1929) και κλήθηκε 4 φορές στην Εθνική Ομάδα (1919 – 25) Μεσο – αμυντικός υψηλής τεχνικής έχασε το 1920 τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αμβέρσας γιατί τραυματίσθηκε σοβαρά σε σύγκρουση με τον Γιώργο Ανδριανόπουλο. Έγιναν και οι δυο δικηγόροι και παρέμειναν φίλοι. Αγωνίσθηκε το 1919 ως μπακ στους Πανσυμμαχικούς των Παρισίων. Από το 1916 μέλος του Δ.Σ του ΠΑΟ το 1929 Πρόεδρος της ΕΠΣΑ, το 1931 Γεν. Γραμματέας της ΕΠΟ και ακολούθως Πρόεδρός της, ενώ μεταπήδησε επαγγελματικά στον κλάδο των Συμβολαιογράφων. Στατιστικά στοιχεία για την προ του 1930 εποχή δύσκολα να υπάρξουν, πάντως μετά το 1930 μετείχε στις πρώτες ομάδες  Μπάσκετ και Βόλεϊ του Παναθηναϊκού. Ατελείωτα χρόνια μέλος του Δ.Σ και την περίοδο 1962 – 66 Πρόεδρος του Συλλόγου.

          ΑΝΤΩΝΗΣ ΤΣΟΛΙΝΑΣ: (1908 – 1956). Ο «βομβαρδιστής». Ήταν ο φόβος και τρόμος των τερματοφυλάκων. Έπαιξε την περίοδο 1928 – 1933 και 3 φορές στην Εθνική Ομάδα (1931 – 32). Είχε μια μοναδική ευστροφία και ταχύτητα στο σουτ. Πολύ δύσκολα αντιμετωπίζετο. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε ένα παιχνίδι ΠΑΟ – ΑΕΚ με τερματοφύλακα τον φημισμένο Γιώργο Γιάμαλη ο ΠΑΟ κέρδισε 5 – 0 και όλα τα γκολ τα πέτυχε ο Τσολίνας με φοβερά σουτ. Επίσης το παιχνίδι Ελλάδας – Βουλγαρίας 6 – 1 υπήρξε προσωπικός θρίαμβος του Τσολίνα. Πέτυχε 4 τέρματα, ενώ τα άλλα δυο ο Μεσσάρης.  Ο διάσημος τότε τερματοφύλακας της Εθνικής Βουλγαρίας Ντερμόνσκυ δήλωσε πως προηγούμενα δεν είχε αντιμετωπίσει κάτι ανάλογο. Στο πρωτάθλημα κάθε χρόνο σημείωνε 7 – 8 γκολ.

          ΑΝΤΩΝΗΣ ΜΗΓΙΑΚΗΣ: Το «Εξπρές». Ποιοτικός παίκτης επέβαλε το στυλ του. Γεν. το 1911 και άρχισε να παίζει μέχρι το 1943 όταν πλέον έγινε προπονητής. Έπαιξε στο κέντρο με επιθετικές τάσεις. Στην Εθνική κλήθηκε 17 φορές το διάστημα 1930 – 38. Διετέλεσε Αρχηγός της Εθνικής Ομάδος. Ως προπονητής 12 φορές οδήγησε την Εθνική σε αξιόλογες επιτυχίες. Στο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα (1930 – 40) σημείωσε 31 γκολ σε 74 συμμετοχές, ενώ στην καριέρα του πέτυχε 54 γκολ.

          ΑΝΤΩΝΗΣ ΑΝΤΩΝΙΑΔΗΣ:

 Ο «ψηλός». Ιδιαίτερα αποτελεσματικός σέντερ – φορ την περίοδο 1968 – 78 και 1981. Γεννήθηκε το 1946 στην Ξάνθη. Κλήθηκε 21 φορές στην Εθνική Ομάδα (1970 – 77) και σημείωσε 6 γκολ. Κορυφαία χρονιά του η περίοδος 1970 – 71 όταν αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ του Κυπέλλου Πρωταθλητριών Ευρώπης με 10 γκολ. Στην Α΄ Εθνική την  ίδια περίοδο (1969 – 78 και 81) είχε 228 συμμετοχές με 180 γκολ που τον έφερναν 2^ο μετά τον Κρίστο Βαζέχα (244). Καλύτερες χρονιές του ήσαν: 1970 (1^ος 25 γκολ), 1972 (1^ος 39 γκολ), 1973 (1^ος 22 γκολ), 1974 (1^ος 26 γκολ), 1975 (1^ος 20 γκολ). Από τους πρωταγωνιστές του Γουέμπλεϋ και του Μοντεβίδεο.

          ΤΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΠΟΥΛΟΣ: 

Ο τερματοφύλακας με τον ισχυρότερο συλλογικό τίτλο στην Ελλάδα καθώς έπαιξε – και αρίστευσε – στο Γουέμπλεϋ και στο Μοντεβίδεο. Ήταν τη χρονιά εκείνη 28 ετών. Αγωνίσθηκε στον Παναθηναϊκό από το 1963 μέχρι το 1976 και 25 φορές στην Εθνική Ομάδα (1965 – 1974). Υπήρξε ο βασικός συντελεστής της άμυνας όλων των διεθνών επιτυχιών του Παναθηναϊκού και της Εθνικής Ομάδας που όμως τότε δεν ευτυχούσε. Υπήρξε ένας κορυφαίος τερματοφύλακας χάρη στα βασικά στοιχεία που τον διέκριναν: Αντίληψη, ταχύτητα, δύναμη, σιγουριά και κυρίως άλμα που του χάρισε τον τίτλο ως το «πουλί». Υπήρξε κορυφαία φυσιογνωμία και ως χαρακτήρας.

          ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΚΑΜΑΡΑΣ:

 

Η νομική επιστήμη στη διάθεση του Ποδοσφαίρου και τανάπαλιν. Εκλεκτός Αθηναίος νομομαθής (γενν. Το 1940) και μοναδικός αμυντικός (και όχι μόνο) του Γουέμπλεϋ και του Μοντεβίδεο. Άρχιζε να παίζει από 14 ετών στ’ αχνάρια του αδελφού του Γιώργου στον Απόλλωνα Ριζούπολης (ή Σμύρνης) 20 χρονών στην Εθνική και στη σαιζόν 1961 – 62 στον Παναθηναϊκό (κατά θορυβώδη τρόπο) μέχρι το 1973. Τα εθνικά χρώματα τίμησε (30 φορές) μέχρι το 1971. Πάντοτε δε ήταν άψογος στο χόρτο, στην έδρα και τα γραφεία. Ηγέτης στην ομάδα, την κοινωνία και τον πρώτο σύλλογό του. Στο πρωτάθλημα της Α’  Εθνικής είχε συνολικά 305 συμμετοχές. Το 1973 κλήθηκε στη Μικτή Ευρώπης σε ηλικία 34 ετών.

          ΚΩΣΤΑΣ ΛΙΝΟΞΥΛΑΚΗΣ: Ο μεγαλύτερος Έλληνας σέντερ – μπακ όλων των εποχών. Γεννήθηκε στου Γκύζη το 1932 και πρωτόπαιξε ως Κυνηγός το 1946 στον Αστέρα. Το 1950 έπαιξε στην εθνική Ομάδα και το 1951 (μέχρι το 1963) στον Παναθηναϊκό. Αέρινος, ακατανίκητος στο ψηλό παιχνίδι, βελούδινος στα κοψίματά του κέρδιζε όλες τις μάχες, χωρίς πίεση και χωρίς πρόβλημα. Δεν ενοχλούσε τους αντιπάλους, απλά τους έπαιρνε τη μπάλα. Ήταν μοναδικός σ’ αυτό. Και σε κάτι άλλο. Ποτέ δεν ενεπλάκη σε καυγά, δεν έδινε σημασία. Στην Εθνική έπαιξε 27 φορές. Αργότερα ένας τραυματισμός με βέσπα τον επηρέασε. Στο Πανελλήνιο πρωτάθλημα (1953-  59) ο Λινοξυλάκης είχε 78 συμμετοχές.

          ΤΑΚΗΣ (ΑΔΑΜΑΝΤΙΟΣ) ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΗΣ: (1911 – 1993) Ο παραδοσιακός Μαρουσιώτης «γιατρός» των συμπαικτών του που ήταν φαρμακοποιός στην οδό Ερμού. Ήταν ένας μεγάλος δεξιοτέχνης της επίθεσης που ακολούθησε τον αδελφό του «Βαγγελάρα» (μέσος 1925 – 28) και έπαιξε για 14 χρόνια από το 1932 μέχρι το 1946 με 18 παιχνίδια στην Εθνική Ομάδα την περίοδο 1932 – 38 (6 στο εξωτερικό). Πραγματικά βιρτουόζος της μπάλας διακρινόταν τόσο ως μέσα αριστερά όσο και έξω αριστερά στο τότε σύστημα 1 – 3 – 2 – 2 – 3. Ήταν συναρπαστικός τεχνίτης με αριστοτεχνικές πάσες και διορατικό παιχνίδι, ενώ ταυτόχρονα σκόραρε. Μόνο στην περίοδο 1932 – 40 είχε επιτύχει 79 γκολ, ενώ συνολικά μέχρι και το 1946 πέτυχε 132 γκολ.

          ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ: Ο πεισματάρης Μαρουσιώτης είχε από 17 ετών μια δραστηριότητα πρώτης γραμμής, διάρκειας 19 ετών (1964 – 83). Παρόλο ότι η «Χούντα» με τον Βλαδίμηρο προσπάθησε να του κόψει τη μπάλα. Έπαιξε ως κορυφαίος τερματοφύλακας 303 αγώνες στο πρωτάθλημα και είχε 28 προσκλήσεις στην Εθνική Ομάδα (1973 – 82) παρά το γεγονός ότι συνέπιπτε με τον Τάκη Οικονομόπουλο. Αγωνίσθηκε σε 302 παιχνίδια πρωταθλήματος, 44 Κυπέλλου και 28 ευρωπαϊκά. Είχε ένα δικό του ιδιαίτερο, δυναμικό και επιθετικό στυλ (περίπτωση Συνετόπουλου) μερικές φορές αρνητικό, άλλες φορές θετικό. Είναι Πρόεδρος του ΓΣΑ, των Παλαιμάχων Παικτών και ομιλητής της ΠΑΕ ΠΑΟ.

          ΚΩΣΤΑΣ ΕΛΕΥΘΕΡΑΚΗΣ:

 Γενν. το 1950 στην Αθήνα. Μικρόσωμος, αλλά τεχνικός και αποδοτικός επιθετικός χαφ. Έπαιξε την περίοδο 1964 – 80 με 308 συμμετοχές στην Α’  Εθνική και 85 «αθόρυβα» γκολ. Εντυπωσιακό νούμερο, διότι δεν εφημίζετο ως γκολτζής, αλλά πάντα  έπαιρνε καλή θέση και εκμεταλλευόταν τις ευκαιρίες. Καλύτερη χρονιά του το 1976 όταν βγήκε 1^ος σκόρερ του ΠΑΟ με 12 γκολ. Στην Εθνική Ομάδα έπαιξε 35 φορές την περίοδο 1969 – 1977 και σημείωσε 5 γκολ. Φυσικά ήταν ενδέκατο μέλος της μεγάλης ομάδας του Γουέμπλεϋ και του Μοντεβίδεο και πάντα από το Λονδίνο μέχρι το Σεντενάριο, ήταν λιγομίλητος αλλά αποδοτικός.

          ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΠΑΕΜΜΑΝΟΥΗΛ:

 Γενν. στον Πειραιά το 1939. Ο πρώτος κανονιέρης στην Ελληνική Ιστορία. Η δύναμη με την οποία κτυπούσε τη μπάλα απέδιδε ταχύτητα πολύ μεγαλύτερη των 100χλμ. αλλά τότε δεν υπήρχε η δυνατότητα μέτρησης. Πρωτόπαιξε στον Πειραϊκό. Το 1958 μεταγράφηκε στον Παναθηναϊκό και τοποθετήθηκε ως ενδιάμεσος κυνηγός. Έπαιξε μέχρι το 1969. Στην Εθνική Ομάδα κλήθηκε 16 φορές από το 1958 μέχρι το 1965 και πέτυχε 7 γκολ. Στην Α’ Εθνική πέτυχε 80 γκολ. 

          ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΤΣΟΥΤΣΟΣ: Άρχισε να παίζει στον Παναθηναϊκό το 1938 στο κέντρο και την επίθεση. Ο πόλεμος κατέστρεψε την καριέρα του αγωνιστικά, αλλά του επέτρεψε να γίνει ένας από τους πρώτους θεωρητικούς του αθλήματος, που όμως γνώριζαν το άθλημα και από μέσα. Μέχρι το 1945 σημείωσε 34 γκολ. Ακολούθως και μετά το πτυχίο της ΕΑΣΑ έγινε ένας από τους καλύτερους προπονητές. Άρχισε από τον Παναθηναϊκό και συνέχισε στην Εθνική Ομάδα. Επίσης με επιστημονικά δεδομένα παρουσίασε πολλά κείμενα σχετικά με το Σπορ, όπως και το λήμμα Ποδόσφαιρο (121 σελίδες) στη μεγαλύτερη Εγκυκλοπαίδεια του Αθλητισμού.

          ΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΣΙΝΑΣ: Κλασσικός αμυντικός μέσος με κυρίαρχο στοιχείο του την Εθνική Ομάδα όπου είχε 100 συμμετοχές στην περίοδο 1999 – 2009, που φυσικά περιλαμβάνουν και τον θρίαμβο του 2004 στην Πορτογαλία. Στον Παναθηναϊκό έπαιξε το διάστημα 1996 – 2005 όπου διακρίθηκε για το ανασταλτικό του παιχνίδι. Πάντα είχε μια σταθερή απόδοση.

          ΤΑΣΟΣ ΚΡΗΤΙΚΟΣ: Αμυντικός αλλά φαινόμενο των γηπέδων διότι μόνο την περίοδο 1934 – 40 όταν ήταν στην πρώτη νεότητά του πέτυχε 46 γκολ, (24 στο πρωτάθλημα) καθώς μπορούσε τότε να αλωνίζει όλο το γήπεδο. Ακολούθως συνέχισε να παίζει μέχρι το 1950 σε ηλικία 36 ετών και να συμπληρώνει 16 χρόνια στην Α’  ομάδα. Στο διάστημα 1934 – 38 έπαιξε και 8 φορές με την Εθνική Ομάδα. Ήταν ένας πλήρης παίκτης πολύ μπροστά από την εποχή του. Έπαιζε με το μυαλό και μπορούσε (μεταπολεμικά) και σε ηλικία πάνω από τα 30 να κρατά θαυμάσια την αμυντική του θέση.

          ΓΙΑΝΝΗΣ ΓΚΟΥΜΑΣ: Στη σύγχρονη εποχή που όλοι οι παίκτες αναζητούν την (οικονομική) τύχη τους ο Γιάννης δεν απουσίασε, ούτε μια μέρα την περίοδο 1995 – 2009 και δεν έφυγε, εξεδιώχθη. Στην Εθνική Ομάδα κλήθηκε 45 φορές το διάστημα 1999 – 2008. Ήταν ο κεντρικός αμυντικός του Παναθηναϊκού και το 2004 στην Πορτογαλία. Ήταν ο φιλότιμος παίκτης που έτρεχε πάντα μπροστά στις στημένες φάσεις. Ενίοτε έβαζε και γκολ.

          ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ ΣΟΥΡΠΗΣ: 

Γενν. το 1942 ο εκλεκτός αμυντικός – μέσος. Επιστήμων στο παιχνίδι, ιατρός στην κοινωνία. Παίκτης της μεγάλης ομάδας του Γουέμπλεϋ και του Μοντεβίδεο με 311 συμμετοχές στην Α’  Εθνική τη δεκαετία 1963 – 73. Το παίξιμό του ουσιαστικό στο κέντρο του γηπέδου μεταβάλλετο σε αναχαιτιστικό στη μεγάλη περιοχή. Αποτελούσε με τους συμπαίκτες του της άμυνας ένα αδιαπέραστο φράγμα. Στην Εθνική έπαιξε 6 φορές την περίοδο 1964 – 67.

          ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ: Ασύγκριτος ντριπλέρ, μάγος που απεκλήθη από τους φιλάθλους «δάσκαλος». Γενν. το 1928, από το 1946 ήταν μόνιμο μέλος της Α’  ομάδας. Έπαιζε στη θέση του μέσου και του επιθετικού ντεμί, πάντα με μεγάλη επιτυχία. Μόνιμο μέλος της ομάδας μέχρι το 1958 και της Εθνικής στο διάστημα 1948 – 57 με 13 συμμετοχές. Ο αδελφός του Αντώνης, Πολιτικός Μηχανικός υπήρξε επίσης ισάξιος παίκτης, αλλά καθώς ήταν πολιτικοποιημένος εκείνη την εποχή δεν είχε μεγάλα περιθώρια. Πάντως ο Αντώνης κλήθηκε στην εθνική το 1949. Στο Πρωτάθλημα και στα χρόνια μέχρι το 1958 ο Γιάννης είχε 59 συμμετοχές και συνολικά 34 γκολ.

          ΣΤΡΑΤΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ: Γενν. το 1964 έπαιξε 8 χρόνια στον Παναθηναϊκό (1991 – 1999). Βέβαια όχι από τις αρχές της καριέρας του. Ήταν ένας εγκεφαλικός παίκτης που με τέχνη και μυαλό κρατούσε εξαιρετικά τη θέση του αμυντικού χαφ. Την περίοδο 1986 – 1998 κλήθηκε 96 φορές στην εθνική Ομάδα όπου πέτυχε 5 γκολ.

          ΖΑΧΑΡΙΑΣ ΠΥΤΙΧΟΥΤΗΣ:

 Γενν. στην Αθήνα το 1940. Το αγαπημένο παιδί των φιλάθλων την περίοδο 1961 – 69 και στην Εθνική τις χρονιές 1962 – 63. Ένας ανάλαφρος παίκτης στη μέση του γηπέδου που έτρεχε με αέρινο στυλ συνεχώς πάνω – κάτω. Άριστος μαθητής του Στέφαν Μπόμπεκ υπήρξε πρωταγωνιστής της τότε ανανέωσης. Έδειχνε και δείχνει αμέριστη αγάπη για τον Παναθηναϊκό και η αυταπάρνησή του στο παιχνίδι έχει αφήσει εποχή.

          ΜΠΑΜΠΗΣ ΦΥΛΑΚΤΟΣ: Ο «Πήγασος» της Εθνικής Ομάδας (1948 – 52, συνολικά 9 φορές) και του Παναθηναϊκού (1948 – 53) στην αριστερή πλευρά του γηπέδου. Μπορούσε να κοντρολάρει τη μπάλα σε μεγάλη διαδρομή χωρίς αυτή να πέφτει στο έδαφος (τότε). Ταχύτατος κορυφαίος ακραίος κυνηγός, έξυπνος και σουτέρ αλλά έπαιζε όταν είχε κέφι. Γενν. στην Αθήνα το 1926. Ακολούθως έγινε Προπονητής.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΕΤΣΑΝΑΣ: Γενν. το 1921 ήταν ένας αεικίνητος σέντερ – φορ, θαυμάσιος στο ψηλό παιχνίδι, γνώριζε γρήγορα να αποφεύγει το μαρκάρισμα και να σουτάρει αιφνιδιαστικά. Γράφτηκε στον Παναθηναϊκό το 1943 αλλά λόγω της Κατοχής ουσιαστικά έπαιξε μόνο την περίοδο 1948 – 52. Όμως στο μικρό αυτό διάστημα πέτυχε 57 γκολ και για την περίοδο 1930 – 1952 ήταν τρίτος σκόρερ του ΠΑΟ μετά τους Μπαλτάση (106) και Τριανταφύλλη (79). Κλήθηκε στην Εθνική Ομάδα 2 φορές το 1949 στο Μεσογειακό Τουρνουά με Ιταλία, Γαλλία και Αίγυπτο.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΛΙΤΖΑΚΗΣ: Σκληροτράχηλος αμυντικός, σχεδόν αποκλειστικά στη θέση του τρίτου μπακ έπαιξε το διάστημα 1988 – 97 ακολούθως δε 2 χρόνια στην ΑΕΚ. Όλα τα χρόνια της δραστηριότητάς του κλήθηκε 71 φορές στην Εθνική Ομάδα. Γνώριζε να κρατάει με πολύ επιτυχία το πόστο του αν και μερικές φορές ξεπερνούσε τα όρια. Γενν. το 1966 και λίγο πολύ έπαιξε μέχρι την ηλικία των 40.

ΤΟΤΗΣ ΦΥΛΑΚΟΥΡΗΣ: Ο Παναγιώτης γνωστός ως Τότης, με το ανοιχτόκαρδο χιούμορ έπαιξε το διάστημα 1965 – 75 ενώ ο αδελφός του Δημήτρης μόνο τη διετία 1961 – 62. Υπήρξε ένας ανάλαφρος μεσο – επιθετικός με πολύ τρέξιμο και πολύ αγάπη, γι’ αυτό που έκανε. Μέλος της ομάδος του Γουέμπλεϋ και του Μοντεβιδέο ήταν τυχερός και άτυχος ως εκ τούτου. Τυχερός γιατί ήταν μέλος αυτής της μεγάλης ομάδας και άτυχος γιατί «χάθηκε» ανάμεσα σε τόσους εκλεκτούς. Πάντως πέτυχε 2 γκολ στη φοβερή «Νάσιοναλ». Ένα στο Καραϊσκάκη (με σκορ 1 – 1 στις 15/12/1971) και ένα στο Μοντεβιδέο (1 – 2 στις 29/12/1971). Μάλιστα ο Ουρουγουανός σπίκερ του αγώνα έκανε λάθος και είπε ως σκόρερ τον Δομάζο και παραλίγο να με μπερδέψει.

ΑΝΘΙΜΟΣ ΚΑΨΗΣ: η αποκάλυψη στο παιχνίδι με την Έβερτον. Θαυμάσιος τρίτος μπακ κυριαρχούσε στην αμυντική γραμμή τόσο στο ψηλό παιχνίδι όσο και στο χόρτο. Ήταν αδύνατον να τον περάσει επιθετικός, ενώ ποτέ δεν έκανε λάθη. Έπαιξε την περίοδο 1969 – 84 και με 319 συμμετοχές ήταν ο πρώτος  αμυντικός. Από τους συντελεστές των επιτυχιών της περιόδου εκείνης και από τους πρωταγωνιστές στο Γουέμπλεϋ και το Μοντεβιδέο. Στο διάστημα 1971 – 82 έπαιξε 36 φορές στην Εθνική Ομάδα ενώ το 1973 κλήθηκε στη μικτή Ευρώπης σε ηλικία 23 ετών.

ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΠΑΝΑΚΗΣ:

  Αριστείδης-Καμάρας-Κώστας-Λινοξυλάκης-Βαγγέλης-Πανάκης-Λάκης-Πετρόπουλος.

 (ή Πανόπουλος). Γεννήθηκε στην Καλογρέζα το 1933 και από το 1951 παραμένει σταθερά πιστός στον Παναθηναϊκό. Αριστερός ακραίος κυνηγός με στιβαρό τρέξιμο και δυνατό σουτ σε στυλ Σεμπάστιαν Λέτο. Στο Σύλλογο έπαιξε 15 χρόνια και στην Εθνική Ομάδα κλήθηκε 13 φορές στο διάστημα 1954 – 1958 με 5 γκολ. Αλλά στη συνέχεια έδειξε μια πολύ ενδιαφέρουσα δράση συντονίζοντας τους παλαίμαχους παίκτες μαζί με τον Αντωνιάδη, τον Καμάρα, τον Δομάζο και τον τελευταίο Πρόεδρο του Σωματείου των Παλαιμάχων τον Βασίλη Κωνσταντίνου. Την περίοδο του Πανελληνίου Πρωταθλήματος, (1953 – 1959) είχε τις περισσότερες συμμετοχές 82 και 54 γκολ.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΡΑΓΚΟΥΝΗΣ: Με 110 προσκλήσεις στην Εθνική Ομάδα (1999 – 2011) είναι ρέκορντμαν και συνεχίζει ώστε το 2012 να πάρει τα γενικά πρωτεία από το Θοδωρή Ζαγοράκη που έχει 120 συμμετοχές στην Εθνική. Μπορεί να το επιτύχει γιατί είναι φιλότιμος, πεισματάρης και απαιτητικός από τον εαυτό του. Βεβαίως αρχίζει και κάθεται πολύ στον πάγκο του Παναθηναϊκού. Είναι μεσο – επιθετικός και σκληρός ερωμένος της μπάλας, όπου και εάν αυτή βρίσκεται. Ακόμη και αν είναι ακίνητη.

ΛΑΚΗΣ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ: Αθηναίος (1932 – 1996) από έφηβος φινετσάτος παίκτης και ολίγον πυγμάχος. Στον Παναθηναϊκό αγωνίστηκε στο διάστημα 1951 – 1959 ως χαφ και τροφοδότης της επίθεσης. Είχε μυαλό, τεχνική κατάρτιση και ποιότητα χαρακτήρα. Στην Εθνική Ομάδα έπαιξε 9 φορές από το 1951 – 1957 ενώ μετείχε και σε πολλά διεθνή παιχνίδια του Συλλόγου. Υπήρξε λάτρης των παραδοσιακών συστημάτων και αυτά δίδαξε ως προπονητής καριέρας. Έφυγε από τη ζωή ενώ ήταν στις ΗΠΑ, κατά τη διάρκεια τουρνουά παλαιμάχων παικτών. Στην Α’ Εθνική την περίοδο 1953 – 59 είχε 61 συμμετοχές και 22 γκολ.

ΜΙΧΑΗΛ ΒΟΥΤΣΑΡΑΣ: Γεννήθηκε το 1935 στο Ρουφ και πρωτόπαιξε στην τοπική Άμυνα ως εξτρέμ πριν γίνει το 1953 τερματοφύλακας της Δόξας. Ένας από τους πολλούς και μεγάλους γκολ - κήπερ, που ανέδειξε ο Παναθηναϊκός. Για μια δεκαετία (1957 – 67) ήταν βασικός πορτιέρο, ενώ από το 1961 κλήθηκε στην Εθνική Ομάδα με πρώτο αγώνα στο Άουγκσμπουργκ κατά της Εθνικής Γερμανίας. Η ποιότητα και ο δυναμισμός του δημιούργησαν τη Σχολή που μόνιμα καλύπτει τις ανάγκες της Εθνικής Ομάδας.

ΚΩΣΤΑΣ ΑΝΔΡΙΤΣΟΣ: (1906 – 1956). Ο γενναίος στο γήπεδο και στη ζωή. Έπαιξε ως μεσοαμυντικός την περίοδο 1925 – 1932 και το 1929 στην Εθνική Ομάδα. Πρωταγωνιστής στην θριαμβευτική και αήττητη κατάκτηση του πρωταθλήματος 1929 – 1930. Ήταν το παλληκάρι και ο ατρόμητος δεξιός χαφ. Εξελίχθηκε σε κορυφαίο παράγοντα. Το 1956 για προσωπικούς λόγους αυτοκτόνησε. Άφησε μια σημαία του Παναθηναϊκού στον Τάκη Τριανταφύλλη.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΟΛΕΒΑΣ: Ο Ζίντελαρ της Ελλάδος. Γεννήθηκε το 1937 στην Αθήνα και το 1949 πρωτόπαιξε στα τσικό του Απόλλωνα. Το 1952 πήρε τη θέση του σέντερ φορ στην ίδια ομάδα, ακολούθως δε του εξτρέμ και του ντεμί. Το 1961 μεταπήδησε στον Παναθηναϊκό ως μέσα δεξιά. Ήταν ο παίκτης που κατά ένα περίεργο τρόπο περνούσε με τη μπάλα ανάμεσα από όλους και έφθανε μέχρι τον τερματοφύλακα. Έλίσσετο σαν σαύρα μεταξύ των μαχομένων γκρουπ. Στο Σύλλογο έπαιζε μέχρι το 1965. Στην Εθνική Ομάδα για 6 χρόνια, από το 1957 – 1963.

ΚΩΣΤΑΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ: Δυναμικός μέσος  που γεννήθηκε το 1962 και είχε δυο περιόδους στον Παναθηναϊκό, από το 1978 έως το 1994 με ένα ενδιάμεσο κενό τριών ετών. Η δεύτερή του περίοδος (1984 – 94) θεωρητικά ήταν η καλύτερή του καθώς κλήθηκε 35 φορές στην Εθνική Ομάδα, όπου σημείωσε 2 τέρματα.

ΗΛΙΑΣ ΣΤΑΦΥΛΙΔΗΣ: Απροσπέλαστος αλλά σεμνός μπακ που γεννήθηκε το 1920. Ήταν το κλασικό αμυντικό δίδυμο της Εθνικής Ομάδας τη διετία 1948 – 1950 με τον Ανδρέα Μουράτη. Στη γενέτειρά του Φλώρινα πρωτόπαιξε επίσημα στον Άρη Εδέσσης και την Ελλάδα Φλωρίνης για να έρθει στον Παναθηναϊκό το 1945. Συνολικά κλήθηκε στην Εθνική Ομάδα 7 φορές. Ήταν μοναδικός στα πέναλτι και στα φάουλ. Η μπάλα αποκτούσε τέτοια ταχύτητα που ο τερματοφύλακας δεν την έβλεπε ή του έμπαζε τα χέρια. Είναι γνωστή η ιστορία του Χριστόπουλου (ΟΣΦΠ), ο οποίος προσπάθησε να αποκρούσει το 1949 με το κεφάλι σουτ του Σταφυλίδη και έπεσε αναίσθητος.

ΜΑΘΙΟΣ ΒΙΤΑΛΗΣ: Ο καλώς γνωστός τύπος και τερματοφύλακας Μαθιός με την τραγιάσκα που διατηρούσε μπουτίκ φρούτων στους Αμπελοκήπους και ήταν ο αξεπέραστος υπερασπιστής στα δίκτυα του Παναθηναϊκού από το 1942 μέχρι το 1953. Κατέκτησε δυο πρωταθλήματα Ελλάδος (1948 – 49 και 1952 – 53) και ένα Κύπελλο (1948). Δεν είχε στυλ, ήταν αναγκασμένος στο σκληρό γήπεδο να φοράει παντελόνι και μπλούζα με ισχυρή επένδυση βαμβακιού, χοντρές επιγονατίδες και επαγκωνίδες, αλλά με τόλμη   έκανε άλματα κι πλονζόν. Πολύ δύσκολα δεχόταν γκολ.

ΤΑΚΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ: Ο αείμνηστος τάκαρος σε ηλικία 25 ετών το 1973 κλήθηκε στη Μεικτή Ευρώπης, στο μέσο μιας δυνατής καριέρας ( 1968 – 79) όπου κυριάρχησε το Γουέμπλεϋ. 12 φορές κλήθηκε στην Εθνική Ομάδα. Στην περίοδο 1969 – 75 βασικά έπαιζε στις αμυντικές γραμμές του κέντρου. Έφυγε νωρίς.

ΝΙΚΟΣ ΣΙΜΟΣ: Ο δαιμόνιος μικρόσωμος δεξιός ενδιάμεσος κυνηγός, γεννήθηκε στην Αθήνα το 1921 και άρχισε να παίζει στα τσικό του Παναθηναϊκού από το 1937 για να ολοκληρώσει την καριέρα του το 1951. Συνδύαζε τεχνική, σουτ, αλλά και δημιουργικό παιχνίδι. Παρ’ όλον ότι ήταν ένας έξοχος και εύστροφος εκτελεστής, είχε την ατυχία στην καλύτερή του ηλικία (1940 – 45) να υπάρχει ο Β’ Π.Π και αμέσως μετά να εμφανιστεί ο Γιάννης Παπαντωνίου ακριβώς στην ίδια θέση. Ο Σίμος σημείωσε συνολικά 41γκολ στο πρωτάθλημα και 53 γκολ στην καριέρα του.

ΑΝΤΩΝΗΣ ΝΙΚΟΠΟΛΙΔΗΣ: Με βάση τις 90 συμμετοχές του στην Εθνική Ομάδα την περίοδο 1999 – 2008 διεκδικεί κορυφαίο τίτλο καθώς τον ξεπερνούν μόνο οι Ζαγοράκης, Καραγκούνης, Μπασινάς και Αποστολάκης. Στον Παναθηναϊκό έπαιξε την περίοδο 1990 – 2004, διάστημα στο οποίο βασικά κάλυψε τις προσκλήσεις του στην Εθνική Ομάδα. Τερματοφύλακας με αντίληψη, σταθερότητα και γνώση του χώρου, δημιουργούσε την αίσθηση σιγουριάς στους συμπαίκτες του. Λάθη έκανε προς το ηλιοβασίλεμα της καριέρας του.

ΔΙΟΜΗΔΗΣ ΣΥΜΕΩΝΙΔΗΣ: Επιθετικός, γεννήθηκε το 1910 και έπαιξε μόνο για 4 χρόνια (1929 – 1933) αλλά σημείωσε 22 γκολ στο Πρωτάθλημα. Κατά τα 2 τελευταία χρόνια κλήθηκε 4 φορές στην Εθνική Ομάδα, σε μια περίοδο που έπαιζαν εξαιρετικοί κυνηγοί όπως ο Μπαλτάσης, ο Μηγιάκης, ο Πιερράκος κ.λ.π. Αλλά έφυγε νωρίς.

ΣΩΤΗΡΗΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ: Σκληροτράχηλος κλασσικός μπακ ή πολλές φορές σέντερ μπακ με δυναμικές επιθετικές επεμβάσεις και γκολ. Γεννήθηκε στο Ξυλόκαστρο το 1936 και έπαιζε στο διάστημα 1955 – 64. Στην Εθνική Ομάδα κλήθηκε 10 φορές (1957 – 59), με πρώτο του αγώνα τη συνάντηση Ελλάς – Β’ Ισπανίας 2 – 0 το 1957 στην Αθήνα και ακολούθως την αναμέτρηση Ελλάς – Β’  Γαλλίας 2 – 1 το 1958 επίσης στην Αθήνα. Στο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα και σε 5 χρόνια (1955 – 59) είχε 67 συμμετοχές και 11 γκολ.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΔΕΜΕΡΤΖΗΣ: Ο πρώτος μεγάλος τερματοφύλακας του Παναθηναϊκού. Καθιερωμένος και αναντικατάστατος για μια μεγάλη περίοδο (1909 – 1924). Κλήθηκε στην Εθνική Ομάδα 4 φορές (1919 – 1921), ενώ έπαιξε και στους διασυμμαχικούς. Ήταν ο τερματοφύλακας του Α’  επίσημου τίτλου του Παναθηναϊκού το 1911 καθώς κατέκτησε ο Σύλλογος την πρώτη θέση στο πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου. Έγινε γιατρός όπως ο Καλαφάτης και ο Σταυρόπουλος.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΦΩΤΕΙΝΟΣ: Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1935 και πρωτόπαιξε στα τσικό του Συλλόγου το 1952. Το 1953 έγινε ένας από τους επιθετικούς στην ομάδα και έδειξε μια μοναδική ικανότητα να αγωνίζεται σε όλες τις θέσεις της πεντάδας. Στην Εθνική Ομάδα κλήθηκε το 1955 και έπαιξε 6 φορές σε 2 χρόνια. Αρρώστησε σοβαρά και η καριέρα του ανακόπηκε κατά ένα τρόπο που δεν του επέτρεψε να επανέλθει στο αυτό επίπεδο.

ΣΩΤΗΡΗΣ ΑΣΠΡΟΓΕΡΑΚΑΣ: Αθηναίος (1904 – 1978) και ηγετικός παίκτης. Κυριαρχούσε στο χώρο. Επιθετικός μέσος δεξιός (1920 – 1930). Επίσης ο αδελφός του Φάνης έπαιξε ως επιθετικός μέσος την περίοδο 1920 – 1927. Ο Σωτήρης Ασπρογέρακας ακολούθως διακρίθηκε ως διεθνής διαιτητής FIFA (1931 – 1956) με διαιτησία ακόμη και σε Ολυμπιακούς Αγώνες, όπως το παιχνίδι Ουγγαρία – Βέλγιο το 1952 στο Ελσίνκι.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΝΕΜΠΙΔΗΣ: Γεννήθηκε στο Παγκράτι το 1928 και γράφτηκε στον Παναθηναϊκό το 1948. Παραδοσιακός χαφ που άρχισε την καριέρα του ως σέντερ φορ. Κλασσικός μέσος στο κέντρο του γηπέδου, ούτε αμυντικός, ούτε επιθετικός, αλλά απόλυτος κυρίαρχος στη σέντρα. Έπαιξε 14 χρόνια μέχρι το 1962 και στην Εθνική Ομάδα, 12 φορές από το 1953 έως το 1959. Στο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα (1953 – 59) ο Νεμπίδης είχε 76 συμμετοχές. Πέθανε στις 6/11/2000.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ: Έπαιζε την πρώτη περίοδο 1908 – 1924. Ψηλός και γεροδεμένος ήταν  μεγάλος γκολτζής της εποχής. Μετά το 1919 κλήθηκε 5 φορές στην Εθνική Ομάδα αν και τότε τα παιχνίδια της ήσαν ελάχιστα. Μετείχε στην 11αδα η οποία το 1911 κατάκτησε τον πρώτο επίσημο τίτλο με την κυριαρχία της στο Πρωτάθλημα. Σταμάτησε να παίζει όταν έλαβε το δίπλωμα του γιατρού από το Πανεπιστήμιο Αθηνών.

ΝΙΚΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗΣ: Όταν ο αξεπέραστος τερματοφύλακας Σπύρος Σκλαβούνος, μόνιμος στην Εθνική Ομάδα, το 1935 έφυγε από τον ΠΑΟ για την ΑΕΚ τότε κλήθηκε ο Νίκος Χαραλαμπίδης να τον αντικαταστήσει. Παρ’ όλον ότι το έργο του ήταν πολύ δύσκολο, ανταπεξήλθε ισάξια και με μοναδική επιτυχία. Μέχρι το 1938 διατήρησε τη θέση αυτή χωρίς να φανεί η απουσία του Σκλαβούνου. Αιφνίδια το 1938 αρρώστησε από μηνιγγίτιδα και πέθανε. Η απώλειά του ήταν μεγάλη για το ελληνικό ποδόσφαιρο.

ΝΙΚΟΣ ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΣ: Πολιτογραφημένος Καλαματιανός, παίζει στην Εθνική Ομάδα από το 1996 μέχρι σήμερα. Διεκδικεί να αγωνιστεί στο Κύπελλο Ευρώπης 2012. Στον Παναθηναϊκό έπαιξε την περίοδο 1997 – 2003. Ακολούθησε διάφορους δρόμους στη Γερμανία και την Ελλάδα. Επιθετικός στο κέντρο της μικρής περιοχής έχει την αίσθηση του γκολ, αλλά μετά 15 χρόνια πρωτοκλασάτων ενεργειών δεν τρέχει πολύ. Προτιμά να εκμεταλλεύεται καταστάσεις σύγχυσης στα καρέ του αντιπάλου.

ΣΠΥΡΟΣ ΣΚΛΑΒΟΥΝΟΣ: Ονομαστός τερματοφύλακας της Εθνικής Ομάδας και της Μικτής Αθηνών για μια ντουζίνα χρόνια, από τα οποία τα μισά(1930 – 1937) έπαιζε στον Παναθηναϊκό και τα υπόλοιπα στην ΑΕΚ, πριν από την εποχή του Ρίμπα. Οι αποκρούσεις του στους Βαλκανικούς Αγώνες ήταν τα μεγάλα του ατού. Στον Παναθηναϊκό συνδυαζόταν υπέροχα με τα μπακ Κρητικό, Μπόγδανο, Μπαλάσκα, Δότσικα και Χριστοδούλου.

ΤΑΚΗΣ ΦΥΣΣΑΣ: Ένας στυλίστας αμυντικός που μοίρασε τις επιδεξιότητες του μεταξύ ΠΑΟ και Ευρώπης και όχι με άλλους ελληνικούς συλλόγους όπως π.χ ο Γ.Χ Γεωργιάδης. Τόσο στον ΠΑΟ όσο και στην Εθνική άρχισε να παίζει το 1999 αλλά ενώ από τον ΠΑΟ έφυγε το 2004 και ξανάρθε το 2008, από την Εθνική Ομάδα δεν έφυγε ποτέ μέχρι σήμερα. Με αλλαγή καθηκόντων βέβαια διότι την αγωνιστική του δραστηριότητα ακολούθησε σχεδόν αμέσως η διοικητική ως υπευθύνου «μάρκετινγκ» κ.λ.π.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΟΥΡΜΕΛΗΣ: Τερματοφύλακας μεγάλων προσόντων έμεινε στη σκιά του Σπύρου Σκλαβούνου μέχρι το 1937 που εκείνος έφυγε για την ΑΕΚ. Γνωστή ιστορία. Ο αδελφός του Παναγιώτης ακολούθησε το δρόμο του επιθετικού. Άρχισε να παίζει στον Παναθηναϊκό 2 χρόνια αργότερα (1932) αλλά διατηρήθηκε μέχρι το τέλος της δεκαετίας και κατόρθωσε να παίξει τόσο στη Μικτή Αθηνών όσο και στις βαλκανικές αναμετρήσεις.

ΛΟΥΚΑΣ ΒΥΝΤΡΑ: Ο 31 ετών επιθετικογενής αμυντικός έχει κάποιες παραδοξότητες. Έπαιξε το 2004 στους Ολυμπιακούς Αγώνες, όπως ελάχιστοι Έλληνες και μετά στην Εθνική Ομάδα (2005). Συνεχίζει να παίζει στον ΠΑΟ (από το 2004) και καθώς είναι «μαζεμένος» οικογενειάρχης θα αγωνίζεται αρκετό καιρό ακόμα. Ευκαιρία του το Κύπελλο Ευρώπης 2012 αφού είναι περισσότερο «ολοκληρωμένος Ευρωπαίος». Γεννήθηκε στην Τσεχοσλοβακία από μητέρα Τσέχα και πατέρα Έλληνα. Οι γονείς του μένουν στη Γερμανία, θα παίξει το καλοκαίρι σε πολωνικά γήπεδα και εάν μετά 2 χρόνια αλλάξει Σύλλογο δεν γνωρίζει που θα ζήσει.

ΧΡΗΣΤΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ: Ο κοκκινομάλλης στιβαρός αμυντικός, βραχύσωμος αλλά δυναμικός της περιόδου   1935 – 40. Έπαιξε 3 φορές στην Εθνική Ομάδα το 1938, αλλά περισσότερο γνωστός έγινε ακολούθως ως ο θαυμάσιος μασέρ της ομάδας του Παναθηναϊκού που κρατούσε τους παίκτες σε άριστη φυσική κατάσταση. Δεν πρέπει να υπάρξει σύγχυση με άλλους  5 – 6 Χριστοδούλου, οι οποίοι έχουν παίξει συνολικά  στον Παναθηναϊκό. Από αυτούς οι τρεις μεταπολεμικά είναι κύπριοι, ενώ ο Κώστας (1932 – 36) επιθετικός με συμμετοχή στην Εθνική Ομάδα και τη Μεικτή Αθηνών, είναι μεγαλύτερος αδελφός του Χρήστου.

ΓΙΟΥΡΚΑΣ ΣΕΪΤΑΡΙΔΗΣ: Στον Παναθηναϊκό έπαιξε μόνο το διάστημα 2001 – 2004 προερχόμενος από τον ΠΑΣ Ιωαννίνων, όπου έκανε το επαρχιακό του. Αλλά το «Γιούρκας» είναι ιστορικό όνομα καθώς το έφερε ο μεγάλος ποδοσφαιριστής παππούς του, όπως ήταν και ο πατέρας του. Στην Εθνική Ομάδα, πάντα αμυντικός, άρχισε να παίζει το 2002 και συνεχίζει, εάν και εφόσον ο ίδιος το επιθυμεί και δεν απασχολείται περισσότερο με τα γρήγορα αυτοκίνητα. Έχει παίξει σε ισχυρές ομάδες της Ευρώπης, όπως και οι Λυμπερόπουλος, Γκέκας, Σαμαράς, Φύσσας κ.λ.π.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΟΦΙΑΝΟΠΟΥΛΟΣ: Έπαιξε ως επιθετικός όλη τη δεκαετία του ’30 και ως παράγων με μεγάλη προσφορά στο Σύλλογο άλλες τρεις δεκαετίες. Μετείχε των προπολεμικών βαλκανικών διοργανώσεων και πολλές φορές με τη Μεικτή Αθηνών, παρά το γεγονός ότι την εποχή εκείνη παίζανε ισχυρότατοι «φορ», όπως ο Μηγιάκης, ο Τσούτσος, ο Μπαλτάσης, ο Πιερράκος, ο Τριανταφύλλης και άλλοι που δεν ήταν δυνατόν να υπερκεραστούν.

ΣΠΥΡΟΣ ΛΙΒΑΘΗΝΟΣ: Έπαιξε 11 χρόνια στον Παναθηναϊκό (από το 1975) και 27 φορές στην Εθνική Ομάδα, από το 1977 μέχρι το 1982. Ήταν ένας λεπτοκαμωμένος παίκτης του κέντρου, αλλά με πολλές δυνάμεις και χιλιόμετρα, μοίρασμα παιχνιδιού και κυριαρχία σε όλο το χώρο του γηπέδου. Ακολούθως, ποτέ δεν έφυγε από το Σύλλογο μετέχων σε διάφορα τεχνικά ή διοικητικά πόστα, μέσα ή πέριξ των γραφείων του μεγαλομετόχου.

ΚΩΣΤΑΣ ΜΑΥΡΙΔΗΣ: 11 χρόνια στον Παναθηναϊκό, από το 1983 και συνέχεια χωρίς παρασπονδίες. Είναι πολλά, καθώς και οι 30 συμμετοχές στην Εθνική Ομάδα για μια τετραετία, από το 1985, είναι επίσης αρκετές για να σε τοποθετήσουν σε περίοπτη ποδοσφαιρικά θέση. Επί πλέον τα προσόντα του έδιναν στον Μαυρίδη τη δυνατότητα να κινείται τόσο στην άμυνα, όσο και στην επίθεση με ένα ωραίο στυλ και μοναδική επιτυχία. Βεβαίως ο παίκτης ήταν τέκνο της άμυνας.

ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΟΥΛΙΑΣ: Από τους ελάχιστους καθαρούς Παναθηναϊκούς (όπως οι Γκούμας, Κωνσταντίνου, Οικονομόπουλος, Λιβαθηνός κ.λ.π) με 32 συμμετοχές στην Εθνική Ομάδα την περίοδο 1981 – 85, όταν αυτή δεν ήταν και στα  καλύτερά της. Ήταν η εποχή μετά το Γουέμπλεϋ που άλλαζε η φρουρά. Στον Παναθηναϊκό έμεινε μέχρι το τέλος της δεκαετία του ‘80 ως βασικός στο χώρο της άμυνας. Ακολούθως ασχολήθηκε με την προπονητική και πάλι χωρίς εντυπωσιασμούς, αλλά με αποδοτικό έργο. 

ΣΤΕΛΙΟΣ ΣΟΦΙΑΝΟΣ: Ο «ζογκλέρ» φορ της επίθεσης την περίοδο 1954 – 59. Ο μικροκαμωμένος βιρτουόζος χειριστής όλων των δακτύλων. Ήταν αντικοινωνικός, παρά τα μοναδικά χαρίσματα με τα οποία ήταν προικισμένος. Ένας μοναδικός μύθος αποτελούσε το αρνητικό φωτοστέφανό του. Η κόρη του σεβόμενη τη μνήμη του ποτέ δε μίλησε για τον πατέρα της. Ούτε η διοίκηση του Παναθηναϊκού που (λέγεται) ότι αποσπούσε ειδική άδεια από το απέναντι Ίδρυμα «Αβέρωφ» για να παίζει. Ήταν άπιαστος από τους αντιπάλους του σε κάθε αγώνα. Το «ριφιφί» του Ζιλ Ντασέν ήταν παιδική ταινία. Πολλά χρόνια αργότερα   ο Ντάνου Λούπου μας θύμισε αυτές τις ιστορίες.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΟΜΑΡΑΣ: Ο άτυχος της μεγάλης ομάδας του Γουέμπλεϋ και του Μοντεβιδέο. Πολύ σωστά οι Ολλανδοί δεν ήθελαν να πάνε στην Ουρουγουάη. Ο Τομαράς υπήρξε θύμα του πρώτου αγώνα στο Στάδιο Καραϊσκάκη. Αμυντικός επιπέδου Εθνικής Ομάδας, με την οποία αγωνίσθηκε τρεις φορές, έπαιξε στον Παναθηναϊκό από το 1969 και έμεινε και μετά τον τραυματισμό του, αλλά χωρίς απόδοση. Από τους υπόλοιπους εκείνης της θρυλικής ομάδας μόνο ο Κώστας Αθανασόπουλος κλήθηκε μια φορά το 1973 στην Εθνική Ομάδα.

ΦΑΝΗΣ ΓΚΕΚΑΣ: Γεννήθηκε στη Λάρισα το 1980 και ξεκίνησε από τον τοπικό Τοξότη. Άργησε να ακουστεί διότι γυρόφερνε μέχρι το 2002 από Λάρισα σε Καλλιθέα, ενώ στον Παναθηναϊκό ήρθε όταν άρχισαν να πέφτουν τα μαλλιά του το 2005. Συγχρόνως έκανε ντεμπούτο στην Εθνική Ομάδα, όπου μέχρι σήμερα έχει 55 συμμετοχές και 21 γκολ. Είναι δύσκολος χαρακτήρας, έχει κάνει λάθη και το έχει αναγνωρίσει. Δυσχεραίνει τις σχέσεις του με τα Σωματεία και την Εθνική Ομάδα. Στριφογύρισε στη Γερμανία με  Μπόχουμ, Λεβερκούζεν κ.λ.π. αλλά το 2007   αναδείχτηκε στην Bundesliga πρώτος σκόρερ  με 32 γκολ. Τώρα βρίσκεται στην Τουρκία όπου επίσης εντυπωσιάζει με τις επιτυχίες του. Δήλωσε ότι επιθυμεί να επανέλθει στην Εθνική Ομάδα, αυτό αποτελεί θέμα Σάντος.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΩΝΗΣ: 

DONIS_GEORGE_jpg%5B1%5D.jpg

Γεννήθηκε στην Φρανκφούρτη το 1969, με καταγωγή από την Καστανερή Κατερίνης. Στις 5 Ιουνίου του 1996 υπέγραψε τριετές συμβόλαιο με την αγγλική Μπλάκμπερν έναντι 1,1 δις δραχμών και έγινε ο ποιο ακριβοπληρωμένος Έλληνας ποδοσφαιριστής όλων των εποχών. Επίσης έπαιξε στη Σέφιλντ και την Χάντερσφιλντ. Ήταν ο πρώτος Έλληνας αποδεκτός στο αγγλικό πρωτάθλημα. Στην Ελλάδα έπαιξε στον Παναθηναϊκό τις χρονιές 1991- 96 και στην Εθνική Ομάδα 1991 – 97. Αγωνιζόταν πάντα ως ακραίος κυνηγός με περισσότερο επιθετικές από αμυντικές τάσεις. Στην Εθνική κλήθηκε 24 φορές και σημείωσε 5 γκολ καθώς ήταν τροφοδότης με σέντρες αγγλικού στυλ. Στη συνέχεια ως επιτυχημένος προπονητής τροποποίησε ελαφρώς τις απόψεις του. Ο γιός του αποτελεί ελπιδοφόρο ταλέντο.

ΧΡΗΣΤΟΣ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ: Ένας από τους μεγάλους κανονιέρηδες των  ελληνικών γηπέδων. Έπαιξε στον Παναθηναϊκό την περίοδο 1986 – 90, ενώ ο αδελφό του Θανάσης τις χρονιές 1983 – 88. Στην Εθνική Ομάδα αγωνίστηκε 10 φορές στο διάστημα 1981 – 83 και βέβαια να υπολογίζουμε και την παρουσία του  στον ΠΑΟΚ. Ο αδελφός του με θητεία και στον Ηρακλή κλήθηκε στην Εθνική Ομάδα τις χρονιές 1985 – 89. Χάριν της ιστορίας: αδέλφια με τα περισσότερα χρόνια στον ΠΑΟ είναι οι Δημοσθένης, Δημήτρης και Τάσος Μπόγδανος (1927 – 36) όλοι τους χαφ.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΑΛΠΙΓΓΙΔΗΣ: Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη στις 18/8/1981, πρώτη του ομάδα ήταν ο τοπικός Αστέρας από όπου ο Άρι Χάαν τον πήρε στον ΠΑΟΚ. Εμείς τον μάθαμε το 2004 με την Ολυμπιακή Ομάδα, ενώ στην Εθνική και τον Παναθηναϊκό ήρθε το 2005 με την ακριβότερη ελληνική μεταγραφή. Έμεινε στην Αθήνα μέχρι το 2007 για να ξαναγυρίσει στον ΠΑΟΚ, από όπου δεν φεύγει ούτε για τα χρήματα των κυπρίων. Ντεμπούτο στην Α’  Εθνική έκανε τον Αύγουστο του 2002, ενώ η μεγαλύτερή του στιγμή πρέπει να είναι το πλασαριστό γκολ στο παιχνίδι με τη Γεωργία που μας έστειλε στα τελικά του Euro  2012. Η τεχνική του είναι χαμηλότερη από το πείσμα και την ταχύτητά του. Ο Σάντος μάλλον θα τον χρειάζεται το καλοκαίρι του 2012. 

ΜΕΡΙΚΟΙ ΑΚΟΜΗ ΕΚΛΕΚΤΟΙ

Δυνατόν να διεκδικήσουν και άλλοι μια θέση στους 70 καλύτερους όλων των εποχών. Είναι θέμα κρίσεως, εντυπώσεων ή εκτίμησης. Π.χ από τους προπολεμικούς πρέπει να υπολογίζονται ακόμη οι: Διονύσης Δεστούνης, Αντώνης Τζιραλίδης, Λύσανδρος Δικαιόπουλος, Ανδρέας Βγενόπουλος, Μάριος Μαρινάκος, Μιχάλης Βασιλείου, Γιώργος Ρόκος, Πέτρος Περαντάκος, Βασίλης Χάντζος, Σπύρος Σύρκος κ.λ.π.

Από τη δύσκολη πρώτη εποχή αμέσως μετά την Κατοχή οι: Βαγγέλης Νικολόπουλος, Θόδωρος Αλούπης, Κώστας Χατζηνικολάου, Γιώργος Κουρτζίδης, Σπύρος Πανολιάσκος, Αριστείδης Σαλεμής, Στέφανος Διαλετής, ο τυπίστας τερματοφύλακας Κώστας Ζώγας κ.α.

Από την σύγχρονη εποχή ξεχωρίζουν οι: Βαγγέλης Μάτζιος, Χάρης Γραμμός, Γιώργος Γονιός,Γιώργος Ροκίδης, Μαρίνος Ουζουνίδης, Σωτήρης Κυριάκος, Γιώργος Ανδρέου, Σπύρος Μαραγκός, Τάκης Παπουλίδης, Νίκος Νιόμπλιας, Δημήτρης Παπαδόπουλος, Δημήτρης Μάρκος, Αντώνης Μήνου, Αλέξανδρος Τζιόλης, Γιώργος Βλάχος, Νίκος Κουρμπανάς κ.λ.π. χωρίς να υπολογίζω βέβαια τους εντελώς νέους Σπυρόπουλο, Νίνη, Καπίνο που τώρα αρχίζουν.